به گزارش آفتاب دل به نقل از فارس ، درخت بنه که به گویش محلی «داره بن» گفته می‌شود، درختی با شاخه‌های سفید کمی مایل به خاکستری و کهن سال با عمری طولانی است که در برخی موارد به 300 سال می‌رسد.

درخت بنه، ارتفاع قریب به پنج متر دارد و در برخی مناطق کوهستانی ایران یافت می‏شود. این درخت را می‌توان در رشته کوه‌های زاگرس که مملو از گونه‌های مختلف گیاهی و جنگلی است، یافت. سطح جنگل‌های زاگرس در کردستان 373 هزار هکتار است که هفت درصد این میزان یعنی بیش از 23 هزار هکتار را درختان بنه تشکیل می‌دهد.

به میوه این درخت در کردستان «قزوان» می‌گویند و مردم این دیار از آن برای خوشبو کردن دوغ و روغن حیوانی و همچنین درست کردن ترشی استفاده می‌کنند.

درختانی با برگ‌های سبز روشن به صورت منفرد یا مرکب در دسته‌های سه تایی و پنج‌تایی از مشخصه‌های اصلی بنه است که مقاومت خاصی در برابر گرما و سرما دارند.

درخت بنه منبع تولید صمغی به رنگ سبز خیلی روشن، غلیظ و بسیار چسبنده‌ است که استفاده دارویی فراوان داشته و به عنوان یک ملین قوی در درمان یبوست و درمان ناراحتی‌های گوارشی استفاده می‌شود.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان با بیان اینکه 373 هزار و 328 هکتار از مساحت جنگل‌های کردستان را درختان بنه تشکیل می‌دهند گفت: در حال حاضر بیش از 215 هزار اصله درخت بنه در جنگل‌های مریوان، سروآباد، کامیاران، سنندج و بانه وجود دارد.

پیمان باباپیری افزود: برداشت محصول درخت بنه با عنوان سقز 300 سال قدمت دارد و در حال حاضر بیش از 11 هزار بهره‌بردار در کار برداشت شیره ون در این استان فعالیت می‌کنند.

وی با بیان اینکه 70 درصد شیره بنه استان در سال گذشته به صورت خام به خارج کشور صادر شده است، تصریح کرد: شیره ون در تهیه واکس، پلاستیک سازی، چرم‌سازی، صنعت چاپ و تهیه آدامس استفاده می‌شود.

کاک‌محمد پیرمردی 75 ساله از بهره‌برداران کردستانی در مورد نحوه رویش این درخت می‌گوید، درخت بنه به صورت خود رو در اکثر مناطق کوهستانی دیده می‌شود و از دیر باز مورد توجه انسان‌ها بوده است.

وی با بیان اینکه این درخت زیبا و با دوام جایگاه بسیار با ارزشی در میان فرهنگ مردم کردستان دارد، تصریح کرد: مردم از صمغ این درخت برای مصارف درمانی و رفع بسیاری از امراض استفاده می‌‌کنند.

به گفته کاک محمد، پیکر این درختان به زخم هزاران ساله تیشه مردمی که برای به دست آوردن شیره جانش تلاش کرده‌اند مجروح است.

هاجر 55 ساله ساکن روستای کاشتر می‌گوید: تعدادی از مردم این دیار با جمع‌آوری صمغ این درخت امرار معاش می‌کنند.

وی با بیان اینکه کار جمع‌آوری صمغ این درخت کاری سخت و طاقت‌فرساست، افزود: برای برداشت این مروارید سبز رنگ به ماه‌ها زحمت و تلاش نیاز دارد.

این بهره‌بردار کردستانی در مورد نحوه برداشت صمغ این درخت نیز گفت: برای برداشت این محصول از خاک رس کاسه‌های گلی  ساخته می‌شود و سپس با زخمی‌کردن تنه درخت با تیشه‌ای مخصوص اقدام به برداشت صمغ این درخت می‌کنند.

کاشتری افزود: اشک‌های سبز بنه قطره‌قطره به کاسه‌های کوچک نصب شده بر تنه درخت می‌ریزد و مردم برای پرشدن کاسه‌ها روزها و حتی ماه‌ها صبر می‌کنند.

وی تصریح کرد: با پرشدن کاسه‌ها مردم آنها را به داخل ظرف بزرگ‌تری منتقل و برای تصفیه کردن که طی چند مرحله انجام می‌شود آماده می‌کنند.

وی اضافه کرد: محصول برداشت شده را برای تصفیه شدن چندین بار در آب می‌جوشانند و در آب سرد ورز می‌دهند تا آماده عرضه در بازار شود.

وی بارندگی بعد از تیغه‌زنی و نصب کاسه‌های گلی را مهم‌ترین مشکل در برداشت صمغ درخت بنه عنوان کرد و گفت: بارندگی موجب از بین رفتن کاسه‌های گلی می‌شود و زحمات چندین روزه بهره‌برداران بدون هیچ حاصلی از بین می‌رود.

مهدی جمالی از فروشندگان داروهای گیاهی در مورد خواص دارویی این درخت گفت: استحصال صمغ درختان بنه به صورت سنتی بعد از بارندگی‌های بهاره شروع و تا 50 روز به طول می‌انجامد.

وی تصریح کرد: شیره درختان بنه خواص دارویی زیادی دارد و برای رفع بسیاری از امراض مانند کم خونی، درمان اسهال‌های ساده، کمردرد و دردهای مفصلی، پاک کردن کبد و رفع سردرد، برای رویانیدن مو، صاف شدن صدا، بیماری لقوه و فلج، یرقان، تقویت اعصاب، دفع سنگ‌های ریز کلیه، رفع اخلاط سینه و ریه، باز شدن رنگ پوست صورت، از بین بردن ماه گرفتگی، جلوگیری از ترک لب، درمان شب کوری، رفع نرمی استخوان، برای رویاندن و دراز نگهداشتن مو و غیره استفاده می‌شود.

متاسفانه جنگل‌های بنه برخی از مناطق استان بدلیل بهره‌برداری‌های بی‌رویه و همچنین بهره‌برداری در سال‌های خشک صدمات جبران ناپذیری دیده‌اند که امید است با افزایش آگاهی در ارتباط با نحوه صحیح بهره‌برداری، از نابودی آنها جلوگیری شود.